در دنیای کسب و کار، عقد قراردادهای کاری مختلف، امری رایج است. این قراردادها میتوانند با پیمانکاران، مشاوران، فریلنسرها و یا حتی کارکنان تمام وقت منعقد شوند. اما نکتهای که در بسیاری از موارد مغفول میماند، مسئله مالیات مرتبط با این قرارداد است. در این بلاگ قصد داریم به طور جامع به موضوع مالیات و قراردادهای کاری پرداخته و ابهامات موجود در این زمینه را برای کسب و کارها برطرف کنیم.
انواع قراردادهای کاری و الزامات مالیاتی آنها
-
قراردادهای پیمانکاری: مالیات قراردادهای پیمانکاری به دو صورت "مقطوع" و "بر درآمد" محاسبه میشود. مالیات مقطوع، درصدی از کل مبلغ قرارداد است که کارفرما موظف است از صورتحساب پیمانکار کسر کند و به سازمان امور مالیاتی پرداخت نماید. نرخ این مالیات بسته به نوع فعالیت پیمانکار متغیر بوده و معمولا بین 4 تا 5.5 درصد است. مالیات بر درآمد نیز بر اساس سود خالص پیمانکار پس از اتمام پروژه محاسبه میگردد.
-
قراردادهای مشاوره: برای قراردادهای مشاوره نیز مشابه با قراردادهای پیمانکاری، دو نوع مالیات در نظر گرفته شده است. در روش اول، کارفرما موظف است مالیات تکلیفی به میزان 10 درصد از کل مبلغ قرارداد را کسر و به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند. در روش دوم، مشاور مشمول مالیات بر درآمد میشود و باید بر اساس سود خالص حاصل از فعالیت خود، اظهارنامه مالیاتی ارائه نماید.
-
قرارداد با فریلنسرها: همکاری با فریلنسرها روشی رایج برای برونسپاری فعالیتهای خاص در کسب و کارها است. در این نوع همکاری، اگر کارفرما حقیقی باشد، مسئولیتی در قبال کسر مالیات ندارد. اما چنانچه کارفرما یک شخص حقوقی باشد، موظف است مالیات تکلیفی به میزان 5 درصد از کل مبلغ قرارداد را کسر نماید. فریلنسرها نیز باید بر اساس درآمد خود، اظهارنامه مالیاتی ارائه کنند.
-
قراردادهای استخدامی: مالیات حقوق کارکنان تمام وقت و پاره وقت، بر عهده کارفرما است. کارفرما موظف است بر اساس جداول مالیاتی ابلاغ شده از سوی سازمان امور مالیاتی، مالیات بر حقوق را از حقوق و مزایای کارکنان کسر کرده و به همراه سهم بیمه تامین اجتماعی به حسابهای مربوطه پرداخت نماید.
نکات مهم در تنظیم قراردادهای کاری از نظر مالیاتی
برای جلوگیری از بروز هرگونه مشکل در آینده، در زمان تنظیم قراردادهای کاری باید به نکات زیر توجه ویژهای شود:
- مشخص کردن نوع مالیات: در متن قرارداد باید به صراحت ذکر شود که مالیات قرارداد به صورت مقطوع یا بر درآمد محاسبه خواهد شد.
- قید کردن مبلغ مالیات: در قراردادهای مشمول مالیات مقطوع، باید نرخ و مبلغ مالیات به طور مشخص قید گردد.
- تعهدات طرفین قرارداد: مسئولیت پرداخت مالیات بر اساس نوع قرارداد، باید به طور جداگانه برای کارفرما و پیمانکار/مشاور/فریلنسر مشخص شود.
- ارائه مدارک لازم: در قرارداد قید شود که طرفین موظف هستند مدارک مربوط به مالیات را در صورت لزوم به یکدیگر ارائه نمایند.
پیامدهای عدم توجه به مالیات در قراردادهای کاری
عدم توجه به قوانین مالیاتی در قراردادهای کاری، میتواند تبعات ناخوشایندی برای طرفین قرارداد به همراه داشته باشد. برخی از این پیامدها عبارتند از:
- جریمههای سنگین مالیاتی: سازمان امور مالیاتی در صورت عدم پرداخت مالیات یا عدم ارائه اظهارنامههای مربوطه، مشمولین را با جریمههای نقدی سنگین جریمه خواهد کرد.
- بستن شدن حسابهای بانکی: در صورت بدهی مالیاتی، سازمان امور مالیاتی میتواند نسبت به مسدود کردن حسابهای بانکی اشخاص حقیقی یا حقوقی اقدام نماید.
- اخلال در روند فعالیت کسب و کار: بروز هرگونه مشکل مالیاتی میتواند منجر به برهم خوردن روند فعالیتهای جاری کسب و کار شده و خسارتهای مالی به دنبال داشته باشد.